|
Historia Białorusi - czasy Imperium Rosyjskiego |
|
Redaktor: BJ
|
W konsekwencji rozbiorów Rzeczypospolitej Obojga Narodów tereny białoruskie zaczęły stopniowo przechodzić pod władanie Imperium Rosyjskiego. W 1772 r. odr±bano od Rzeczypospolitej wschodnie połacie jej ziem: Inflanty Polskie oraz województwa: witebskie, połockie oraz mohylewskie, zamienione wkrótce na gubernię pskowsk± oraz białorusk±. Po 1793 r. Wielkie Księstwo Litewskie straciło tereny centralnej Białorusi z Mińskiem, Nie¶wieżem, Bobrujskiem oraz wschodnim Polesiem, na których to terenach carowie kazali utworzyć gubernię mińsk±. Po ostatecznej likwidacji państwowo¶ci polskiej całe terytorium współczesnej Białorusi znalazło się w rękach Romanowów. Tłumiono wówczas wszelkie oznaki niezależno¶ci Białorusinów – zaczynaj±c od języka (pisanego wówczas w alfabecie łacińskim) poprzez likwidację unii na terenach zabranych, aż po odbieranie maj±tków szlachcie białoruskiej.
Pod carskim władaniem terytorium współczesnej Białorusi zostało podzielona na gubernie: mińsk±, mohylewsk±, witebsk±, grodzieńsk± z obwodem białostockim oraz wileńsk±. Poza guberni± wileńsk± oraz obwodem białostockim, w pozostałych guberniach Białorusini stanowili zdecydowan± większo¶ć mieszkańców. Wielu Białorusinów zamieszkiwało także gubernię smoleńsk±. Pod względem wyznaniowym byli w większo¶ci prawosławni, choć u progu XX w. co czwarty Białorusin przyznawał się do katolicyzmu. Białorusini wzięli udział w polskich powstaniach: listopadowym oraz styczniowym. Główni działacze polityczni, tacy jak Konstanty Kalinowski oraz Sierakowski opowiadali się za wskrzeszeniem unii polsko-litewskiej z duż± autonomi± Białorusi w jej ramach. Za działalno¶ć patriotyczn± spotykały ich represje ze strony carów (m.in. Kostek Kalinowski został powieszony w 1865 r.).
Koniec XIX wieku oraz pocz±tek XX to okres, w którym kształtuje się elita kulturalna oraz polityczna rozpowszechniaj±ca ideę narodu białoruskiego. W 1902 r. Wacław Iwanowski powołuje Białorusk± Partię Rewolucyjn±, a rok póĽniej bracia Iwan oraz Anton Łuckiewiczowie powołuj± Białorusk± Rewolucyjn± Hromadę, przemianowan± rok póĽniej na Białorusk± Socjalistyczn± Hramadę. Pierwsza legalna gazeta białoruska pod nazw± Nasza Dola wychodzi 1 wrze¶nia 1906 r. oraz jest nieoficjalnym pismem BSH. Za¶ w latach 1906 – 1915 wychodzi po upadku Naszej Doli tygodnik Nasza Niwa skupiaj±cy białoruskich działaczy, literatów oraz działaczy.
¬ródło: Wiki
Tagi: Białoru¶, historia
|
|
|
Informacje ogólne 
